امولسیون قیری چیست؟
امولسیون قیری مخلوطی دو فازی مرکب از قیر و آب است که به کمک ماده امولسیون ساز ساخته می شود. در این مخلوط، قیر در آب حل
نشده بلکه به صورت گلبولهایی بسیار ریز در آب شناور است. در بعضی موارد ممکن است همراه با ماده امولسیون ساز، ماده پایدار کننده نیز
استفاده گردد. رنگ امولسیون قیری قبل از مصرف قهوه ای است و بعد از شکستن و تبخیر آب به رنگ سیاه قیر تبدیل می شود.
انواع امولسیون های قیری
امولسیون های قیری را از نظر سرعت شکسته شدن و بار الکتریکی ذرات معلق می توان رده بندی نمود.
الف) رده بندی امولسیون های قیری از نظر سرعت شکستن
بعد از مصرف امولسیون قیری بر روی سطح مورد نظر آب موجود در مخلوط جدا و تبخیر شده و قیر به تدریج سطح راه و یا اطراف سنگدانه ها
را اندود می کند که این فرایند شکست امولسیون نامیده می شود. امولسیون های قیری بر اساس پایداریشان در مقابل شکستن به سه
گروه اصلی تندشکن (ناپایدار)، کندشکن (نیمه پایدار) و دیرشکن (پایدار) تقسیم می شوند که هر گروه اصلی زیر گروه های مختلفی دارد.
۱- امولسیون های قیری تندشکن (ناپایدار)
امولسیون های قیری ناپایدار روی سطح مصالح بسیار سریع شکسته می شوند و یک لایه بسیار نازک قیر را به جای می گذارند. مصرف عمده
آنها در آب بندی با مصالح سنگی ، آب بندی با ماسه ، آسفالتهای سطحی و ماکادام نفوذی می باشد. امولسیون های قیری تندشکن برای
آنکه در سطح راه جاری نشوند ، از کند روانی نسبتاً بالایی برخوردار می باشند.
۲- امولسیون های قیری کندشکن (نیمه پایدار)
این دسته شامل امولسین های قیری است که نسبت به امولسیونهای تندشکن پایداری بیشتری داشته و می توان آنها را با مصالح سنگی
مخلوط ( با دانه بندی باز) نمود. زیرا که بلافاصله پس از تماس با سنگدانه ها شکسته نمی شوند و مخلوط آسفالتی برای چندین دقیقه
کارائی خود را حفظ می کند. این امولسیونها غالبا در کارخانه های آسفالت سیار تهیه شده و یا به شکل آسفالت مخلوط در محل استفاده می
شوند. امولسیون های قیری کندشکن پوشش بهتری به مصالح سنگی، در دمای محیط می دهند.
۳- امولسیون های قیری دیرشکن (پایدار)
این دسته شامل امولسیون های قیری است که پس از تماس با مصالح سنگی پایداری زیادی دارند. این امولسیونها را می توان با مصالح
سنگی با دانه بندی پیوسته و مقادیر زیادی ریزدانه استفاده نمود. امولسیون های قیری دیرشکن کند روانی کمی دارند که می توان با اضافه
کردن آب ، کند روانی آنها را کاهش داد. این گروه وقتی رقیق گردند، می توانند برای اندود سطحی ، آب بندی سطح روسازی بدون مصرف
سنگدانه و فرو نشاندن گرد و غبار استفاده شوند. اگر سرعت شکست تندتری در مخلوط آسفالتی ، مثلا در دوغاب امولسیون قیری مورد نیاز
باشد می توان به آن سیمان پرتلند یا آهک هیدراته اضافه نمود.
ب ) رده بندی امولسیون های قیری از نظر بار الکتریکی
امولسیون های قیری از نظر بار الکتریکی ذرات معلق آن به سه نوع کاتیونیک، آنیونیک و غیر یونی طبقه بندی می گردند که هر یک از آنها با
امولسیون سازهای مختلفی ساخته می شوند.
۱- امولسیون های قیری کاتیونیک
چنانچه ذرات معلق قیر در امولسیون دارای بار الکتریکی مثبت باشند، امولسیون قیری ، کاتیونیک نامیده می شود. این نوع امولسیون قیری به
مصالح سنگی شامل ترکیبات سیلیسی و کوارتز که بار الکتریکی منفی دارند ، بهتر می چسبد. امولسیون های قیری کاتیونیک به سه گروه
تندشکن ، کندشکن، و دیر شکن تقسیم می شوند و هر یک از این سه گروه نیز به زیر گروه هایی مطابق جدول زیر تقسیم می گردند.
زیر گروه های امولسیون های قیری کاتیونیک
تندشکن (CRS ) |
کندشکن (CMS ) |
دیرشکن (CSS ) |
|||
---|---|---|---|---|---|
CRS-1 | CMS-2 | CSS-1 | |||
CRS-2 | CMS-2h | CSS-1h |
در جدول بالا پیشوند C نشانه امولسیون قیری کاتیونیک می باشد، پسوند های ۱ و۲ نشانه کند روانی امولسیون قیری می باشد. عدد
بزرگتر نشان دهنده کند روانی بیشتر است و پسوند h نشانه استفاده از قیر سفت تر در ساخت امولسیون می باشد.
۲- امولسیون های قیری آنیونیک
چنانچه ذرات قیری معلق در امولسیون دارای بار الکتریکی منفی می باشند، آنرا امولسیون قیری آنیونیک گویند. این نوع امولسیونها به مصالح
سنگی آهکی که دارای بار الکتریکی مثبت هستند، بهتر می چسبند. امولسیونهای قیری آنیونیک به سه نوع تندشکن ، کندشکن و دیرشکن
تقسیم می شوند و هر یک از سه گروه نیز به زیر گروه هایی مطابق جدول زیر تقسیم می گردند.
زیر گروه های امولسیون های قیری آنیونیک
تندشکن (RS ) | کندشکن(MS ) | دیرشکن (SS) | |||
---|---|---|---|---|---|
RS-1 | MS-1 | SS-1 | |||
RS-2 | MS-2 | SS-1h | |||
HFRS-2 | MS-2h | ||||
HFMS-1 | |||||
HFMS-2 | |||||
HFMS-2h | |||||
HFMS-2s |
در جدول بالا پسوند های ۱و۲ نشانه کند روانی امولسیون قیری می باشد. عدد بزرگتر نشان دهنده کند روانی بیشتر است. پسوند h نشانه
استفاده از قیر سفت تر در ساخت امولسیون می باشد. پیشوند HF نشانه ایجاد پوشش قیری ضخیم روی مصالح سنگی می باشد و پسوند
s در امولسین قیر از نوع HFMS-2s نشانه کاربرد امولسیون برای اختلاط با مصالح ماسه ای است.